Skoki rozwojowe - czego się spodziewać?
Dla jednych to tylko nieuzasadnione naukowo hasło wypromowane przez środowiska parentingowe. Dla innych dowód na to, że ich dziecko rozwija się prawidłowo, a nagłe marudzenie czy wahania nastrojów nie powinny wzbudzać w nich niepokoju. Skoki rozwojowe, bo o nich mowa, to okresy w życiu każdego dziecka, których maluch przechodzi kilka w ciągu pierwszego roku życia. Nie ma na ten temat wiarygodnych badań, ale większość rodziców zgadza się, że coś jest na rzeczy.
Po lekturze zapraszamy też do sklepu z ubrankami.
Skok rozwojowy - jak go rozpoznać?
Wielu rodziców trafia na trop skoków rozwojowych szukając przyczyny zmiany zachowania swojego dziecka. Niemowlę zaczyna być:
- Wtedy marudne,
- Niespokojne,
- Może częściej płakać,
- Bywać bardziej rozdrażnione
- Mieć problemy z zasypianiem.
Niekiedy te reakcje są bardziej lub mniej zauważalne. Może z tego powodu, że ciężko zmierzyć "marudność" dziecka nie ma na ten temat przekonywujących badań naukowych. Jednak wielu rodziców zauważa je u swoich pociech, można poczytać tutaj. My też mieliśmy wrażenie, że nasze córki je przechodzą.
Według obiegowych opinii skoki rozwojowe u dzieci 0-2 mogą trwać różną długość: niektóre maluchy przechodzą je w kilka dni, inne potrzebują nawet tygodnia. Jeśli Twoje dziecko z dnia na dzień zaczęło marudzić, bardziej się do ciebie garnie, częściej się wierci i grymasi możliwe, że po prostu przechodzi jeden z takich skoków.
O innych potencjalnych przyczynach marudzenia poczytasz tutaj.
Ewolucja neuronów - przyczyna skoków rozwojowych?
Rozwój dziecka przebiega w widoczny sposób – rośnie, przybiera na masie, zmienia mu się wygląd – ale również wewnętrznie i niewidocznie. Ten drugi polega w dużej mierze na gwałtownym wzroście połączeń nerwowych, który towarzyszy wykształcaniu się u malucha nowych umiejętności. Tym właśnie mogą być tajemnicze skoki rozwojowe: dziecko nawet w ciągu jednego dnia zyskuje nową cechę i umiejętność, która zostaje niejako zakodowana w jego mózgu. Ciało zaczyna ją przyswajać, a niemowlę wkracza w kolejny etap swojego rozwoju.
Liczne skoki rozwojowe.
W najnowszych badaniach wymienia sięa aż siedem etapów, które można zaliczyć do grupy skoków rozwojowych towarzyszących dziecku w pierwszym roku jego życia. W drugim roku następuje już tylko jeden i ma miejsce około 18-24 miesiąca życia, chociaż u niektórych dzieci może on nastąpić nawet nieco później, a u innych być rozłożony na etapy jak w przypadku jednoroczniaków. Niektórzy specjaliści zwą ten etap buntem dwulatka, ponieważ maluch zaczyna wtedy wyraźniej stawiać na swoją indywidualność oraz odrębność i wiele rzeczy pragnie robić po swojemu. W przypadku skoków rozwojowych u niemowląt do pierwszego roku życia wyróżnia się:
- 5 tydzień
- 8 tydzień
- około 10-12 tydzień
- około 14-19 tydzień
- 6 miesięcy
- około 35-40 tydzień
- około 44-48 tydzień
Jak widać, o ile jeszcze do 3 miesięcy dzieci rozwijają się w miarę równomiernie i każde przechodzi skok rozwojowy w tym samym czasie, o ile starsze niemowlęta mogą się pod tym względem już znacznie różnić i nie powinno być w tym nic niepokojącego.
Trzy pierwsze skoki.
Te trzy skoki rozwojowe u dzieci 0-2 są dość kluczowe dla rozwoju malucha. To wtedy dziecko zaczyna rejestrować wrażenia z otoczenia, a jego zmysły działają na najwyższych obrotach. Może to prowadzić do zaniepokojenia, niepewności i lęku, dlatego tak ważna jest wtedy obecność mamy (5 tydzień). Następnie dochodzi do zaskakującego dla maluszka odkrycia – zaczyna dostrzegać swoje ręce i możliwość chwytania różnych rzeczy. Rozwija się też zmysł słuchu, dlatego to idealny okres na wprowadzenie kołysanek i nucenia piosenek (7-8 tydzień). Maluch zaczyna też wchodzić w pierwsze prowizoryczne interakcje z rodzicem i oznajmiać dosadniej swoje potrzeby płaczem, wierceniem a nawet wierzganiem nóżkami podczas ubierania (11-12 tydzień).
14-19 tydzień.
W kolejnym skoku rozwojowym niemowlę może zacząć częściej gaworzyć. Warto poświęcać mu więcej czasu, zabawiać czytaniem książeczek, aby przyzwyczajało się do głosu swoich rodziców. Można dodać też trochę elementów edukacyjnych, np. wskazywanie na jakąś rzecz i głośne jej nazywanie.
6 miesięcy.
Półroczne dziecko rozumie coraz więcej, ale i coraz więcej czuje. Na tym etapie uruchamiają się często silne lęki przed separacją z mamą lub tatą, którym zwykle towarzyszy problem ze snem i marudzenie związane z usypianiem. Dziecko nabywa też umiejętność przewracania się z brzucha na plecy i odwrotnie, a chwytanie przedmiotów rękami jest pewniejsze i bardziej skoordynowane.
36-40 tydzień.
Jeśli Twoje dziecko uwielbia wszystko niszczyć, zwłaszcza konstrukcje z zabawek, to na tym etapie wszystko z nim w porządku. Ten skok rozwojowy opiera się na rozwoju wewnętrznym: dziecko zaczyna kategoryzować przedmioty i je świadomie odróżniać przypisując do jednej grupy. Jeśli staniemy z nim przed lustrem, najczęściej zacznie robić do niego miny. Może też silniej odczuwać zazdrość, gdy rodzice poświęcają uwagę komuś lub czemuś innemu.
44-48 tydzień.
Siódmy skok rozwojowy to już w pełni świadome rozumienie zdarzeń przez malucha, który część rzeczy wykonywanych przez rodziców potrafi powtórzyć. Bardziej świadomie wyraża swoje zdanie, uczy się również używać słowa „nie” zgodnie z jego przeznaczeniem, czyli do zaprzeczenia lub protestowania. Dziecko wypowiada też pierwsze pełne słowa i zazwyczaj uczy się chodzić, a nawet już chodzi.
Ruchliwy dwulatek.
To jednak nie koniec, bo kolejny etap rozwoju czeka już na dwulatka. Bardzo ruchliwego, ciekawego wszystkiego i... zbuntowanego. Taki maluch nie tylko chodzi (nawet po schodach), świadomie wypowiada „nie”, rysuje, coraz płynniej wypowiada więcej słów, ale też zaczyna pić z kubka i posługuje się łyżką, umie kopać piłkę i zachowuje przy tym równowagę oraz nazywa poprawnie najprostsze części ciała czy przedmioty.
Jeżeli podobał Ci się ten artykuł zobacz też inne wpisy na naszym blogu, oczywiście będzie mi miło jeżeli zostawisz komentarz :)
Zachęcam też do przeglądnięcia sklepu.
